Reizen als pakkende metafoor voor verandertrajecten
Curaçao - Nederlandse Antillen
waarom een metafoor net als reizen niet zonder gevaren is
Ik ben dol op reizen. Het ontdekken van nieuwe plekken, de spanning van het onbekende, een omgeving anders dan thuis, andere huizen, straten, parken, winkels, andere mensen, andere gewoonten, culturen en natuurlijk anders eten en drinken. Het avontuur. Maar ook het uitzoeken, plannen van de reis, improviseren en uit je comfortzone komen.
Misschien is dat de reden dat ik regelmatig, reizen als metafoor bij verandertrajecten gebruik.
De vergelijking van een verandertraject met het plannen onderzoeken en daadwerkelijk reizen (in beweging komen) is snel gemaakt. Interessanter vind ik de vergelijking met de emoties die reizen en ook verandertrajecten met zich meebrengen. Ik som een paar belangrijke op:
Emoties bij reizen en verandertrajecten
Opwinding en anticipatie: Reizen begint vaak met opwinding en anticipatie over wat er komen gaat. Dit geldt ook voor een verandertraject in een organisatie. Het brengt een gevoel van nieuwe mogelijkheden, kansen en een frisse start met zich mee.
Onzekerheid en uitdagingen: Reizen kan ook gepaard gaan met onzekerheid en uitdagingen. Je stapt uit je comfortzone, komt in nieuwe situaties terecht en moet je aanpassen aan verschillende omgevingen. In een verandertraject kunnen medewerkers soortgelijke gevoelens ervaren. Wat bekend is wordt anders en aanpassen aan veranderingen en aangaan van uitdagingen is gewenst.
Ontdekking en groei: Tijdens het reizen ontdek je nieuwe plaatsen, culturen en mensen. Je leert en groeit door nieuwe ervaringen op te doen. Ook in een verandertraject ervaren medewerkers ontdekking en groei. Ze doen nieuwe inzichten op, ontwikkelen nieuwe ideeën en verwerven nieuwe vaardigheden die hen helpen zich aan te passen en te groeien.
Samenwerking en verbinding: Reizen biedt de kans om nieuwe mensen te ontmoeten, relaties op te bouwen en samen (verder) te reizen. Dit geldt ook voor een verandertraject in een organisatie. Het kan een gevoel van verbondenheid en samenwerking bevorderen, waarbij medewerkers samenwerken aan gemeenschappelijke doelen en veranderingen.
Reflectie en zelfontdekking: Reizen geeft vaak ook de ruimte voor reflectie en zelfontdekking. Reizen biedt de gelegenheid om na te denken over jezelf, je doelen en wat je wilt bereiken. Een goed verandertraject kan wat mij betreft niet zonder reflectie en zelfontdekking. Immers het zijn de mensen die veranderen waardoor een organisatie verandert.
Vragen die medewerkers zichzelf kunnen stellen zijn; wat wil ik, wat kan ik en hoe verhoudt dat zich tot de gewenste verandering van de organisatie. Net als tijdens het reizen kunnen de antwoorden op deze vragen leiden tot besluiten om andere wegen in te slaan.
Gevaren bij het gebruiken van de reismetafoor
Het toepassen van een reismetafoor, eigenlijk iedere metafoor, heeft echter ook de nodige valkuilen. Een verandertraject is vaak veel ingewikkelder dan alleen een reis maken. Met veel meer verschillende mensen, interne en externe invloeden en uitdagingen dan een vakantiereis.
Bovendien heeft een reismetafoor de neiging om een verandering voor te stellen als een reis van A naar B met wellicht wat zijwegen. Een verandertraject is veel minder voorspelbaar en gaandeweg ontwikkelen zich meerdere routes. Ook kan een voorgesteld eindpunt ineens toch heel anders blijken te zijn.
Reizen wordt vaak geassocieerd met positieve ervaringen, avontuur en plezier. Dat maakt de reismetafoor ook zo krachtig. We weten dat echt duurzaam veranderen, moeilijk is, schuring en ongemak veroorzaakt. Deze aspecten van een verandertraject zijn belangrijk om aandacht aan te besteden.
Een laatste valkuil van het gebruik van de reismetafoor kan het eenmalige karakter van een reis zijn. Na de reis keer je weer terug en is de reis ten einde. Terwijl in werkelijkheid organisatieveranderingen doorlopend zijn en continu inspanning en aanpassing vragen. Eigenlijk als een soort doorlopende wereldreis!
Shete boca national park - Curaçao
Krachtig instrument bij zorgvuldig inzetten
Kortom het gebruik van de reismetafoor bij veranderingen biedt een krachtig instrument om de emoties, uitdagingen en groei-mogelijkheden van een verandertraject in organisaties te communiceren. Het kan opwinding en anticipatie opwekken, samenwerking en verbinding bevorderen, en ruimte bieden voor reflectie en zelfontdekking.
Echter, het is belangrijk om valkuilen zoals te eenvoudig voorstellen van een verandering, denken dat een verandering alleen van A naar B gaat, onrealistische verwachtingen en het negeren van het doorlopende karakter van veranderingen te vermijden.
Met zorgvuldig en evenwichtig gebruik kan de reismetafoor een effectief hulpmiddel zijn om verandertrajecten vorm te geven, beter te begrijpen en te communiceren.
Enkele voorbeelden
Enkele voorbeelden van de reismetaforen die ik gebruik voor verander- en ontwikkeltrajecten.
Go Underground (c)- een serious game voor organisatieveranderingen
Een metrokaart om met een team langs de belangrijkste onderwerpen van een organisatie te reizen. Beantwoorden van vragen, delen van inzichten en benoemen van verbeteringen.
Het reizen gaat langs obstakels, vereist samenwerken, creativiteit en planning. Door het spelelement ontstaat levendigheid, speelse competitie en teamspirit.
Ontwikkelreizen - Leertrajecten voor persoonlijk en professioneel ontwikkelen
Ontwikkelen als persoonlijke en professionele ontdekkingstocht. Ontwikkelreizen bestaan uit organisatie, professionele en persoonlijke modules. Met als doel een gezamenlijk en gedragen beeld over de organisatie en de gewenste verandering.
Ontwikkelreizen gaan over het uit je comfortzone treden, kennis en inspiratie opdoen, nieuwe mensen met andere inzichten leren kennen en vooral veel in de praktijk experimenteren en doen.
Productreizen - inzicht en verbeteren van processen
Waar ontstaan (deel)producten of diensten in jouw organisatie, wie is betrokken bij het maken van de producten/diensten, welke stappen worden doorlopen om deze producten/ diensten te maken, welke systemen worden gebruikt? Hoe kan het slimmer, beter, sneller? Dit zijn vragen die gesteld worden tijdens het maken van de productreizen.
Met als uiteindelijke doel producten/diensten die aansluiten bij de wensen en eisen van de klant, gemaakt op een slimme manier met gemotiveerde medewerkers.
Wil je hier meer over weten over een van deze voorbeelden? Neem gerust contact met mij op.